هر آنچه که باید از بازار فارکس بدانیم
فارکس (Forex – FX) به بازاری گفته می‌شود که در آن مجموعه‌ای از ارزها بین خریداران و فروشندگان مبادله می‌شود. فعالان بازار فارکس ممکن است دلایل مختلفی برای تبادل ارزها داشته باشند؛ تجارت، مبادله، گردشگری یا هرچیز دیگری می‌تواند یکی از دلایل افراد برای تبادل ارزها باشد.
بر اساس گزارش بانک تسویه حساب‌های بین‌الملل (بانک جهانی برای بانکهای مرکزی کشورهای مختلف)، حجم معاملات روزانه فارکس در سال ۲۰۱۹ به حدود ۶.۶ تریلیون دلار رسید. با این حال، معامله و فعالیت در این بازار می‌تواند خطرناک و پر‌ریسک باشد. از آنجایی‌که جریان‌های نقدینگی بزرگی در این بازار وجود دارد، تقریباً غیرممکن است که معامله‌گران خرد بتوانند بر قیمت‌ها تأثیر بگذارند.
به‌خاطر همین پیچیدگی‌ها و اهمیت بسیار بالای این بازار، لازم است اطلاعات جامعی درباره آن داشته و آموزش فارکس را پیش از ورود به بازار جدی بگیریم. در این مقاله از دپارتمان مالی درفک به آموزش فارکس از صفر تا صد می‌پردازیم.
بازار فارکس چیست؟
همانطور که گفتیم، بازار فارکس محل خرید و فروش و تبادل ارزها است. فارکس را می‌توان تنها بازاری در دنیا بدانیم که معاملات آن همیشه و بدون وقفه در جریان است. معاملات بازار فارکس به صورت دو طرفه هستند. یعنی حتی در روزهای منفی بازار هم می‌توانید سود کنید! در بخش‌های بعدی مقاله به‌طور‌مفصل درباره این موضوع صحبت خواهیم کرد.
ارزهای کشورهای مختلف در بازار فارکس معامله می‌شوند. این ارزها طبعاً به‌خاطر کاربردشان برای خرید و فروش کالاها و خدمات اهمیت بالایی دارند. به عبارت دیگر، انجام تجارت بین‌المللی مستلزم تبادل جهانی این ارزها است. به عنوان مثال، اگر از محصولات تولید اروپا در ایران استفاده می‌کنیم، واردکننده باید پول آن‌ها را با استفاده از دلار یا یورو به تولیدکننده پرداخت کند. برای انجام این کار، به بستری نیاز دارد تا بتواند ارز بومی یا موجودی دلاری خود را تبدیل به یورو کرده و سپس آن را به شرکت موردنظر پرداخت کند. به همین خاطر است که حجم معاملات این بازار به این اندازه بالا است.
در ادامه پاسخ به این سؤال که فارکس چیست، باید به موضوع عملکرد بازار بپردازیم. یکی از جنبه‌های منحصربه‌فرد این بازار بین‌المللی این است که هیچ نهاد مرکزی و مدیریتی برای این بازار وجود ندارد و معاملات ارز به‌صورت الکترونیکی (OTC) انجام می‌شود. به این معنی که همه تراکنش‌ها از طریق شبکه‌های کامپیوتری، توسط معامله‌گران در سراسر جهان انجام می‌شود و صرافی‌های متمرکز نقشی در این میان ندارند. در گذشته این بازار بیشتر تحت سلطه موسسات مالی و بانکهای بزرگ قرار داشت که به نمایندگی از مشتریان عمل می‌کردند، ولی به‌مرور زمان و طی سال‌های اخیر، بیشتر مشتری‌محور شده است.
تاریخچه پیدایش فارکس
تاریخچه ارزها و معاملات مالی قدمتی به درازا تمدن‌های بشری دارد. بررسی و مرور کامل تاریخچه پیدایش فارکس می‌تواند بسیار مفصل و طولانی باشد. با این حال، در این مقاله از دپارتمان مالی درفک تنها سرفصلی از مهمترین اتفاقاتی که منجر به شکل‌گیری بازار فارکس امروزی شده است را مرور می‌کنیم.
مبادلات مالی در عصر قدیم:
تجارت و مبادله ارزها قدمتی بسیار طولانی دارد. شواهدی مبنی بر مبادله سکه در مصر باستان و در سال ۲۵۹ پیش از میلاد وجود داشته است. با پایان قرون وسطی، مبادله ارزها از طریق اولین شبکه بانکهای بین‌المللی آغاز شد.
در قرن پانزدهم، خانواده مدیچی اهل شهر فلورانس، بانک‌هایی را در کشورهای خارجی و با هدف برای تسهیل تجارت و مبادله ارز از طرف بازرگانان نساجی افتتاح کردند. Monte dei Paschi قدیمی‌ترین بانک جهان و یک بانک ایتالیایی بود.
حدود ۵۰۰ سال پیش، اولین بازار فارکس در شهر آمستردام تاسیس شد. در این بازار معمولاً معاملاتی بین نمایندگان انگلستان و هلند انجام می‌شد. ولی این ایده بعدها به کل جهان نفوذ کرد.
مبادلات مالی در عصر جدید:
با ظهور قرن نوزدهم، ریشه‌های تجارت مدرن شکل گرفت. در ایالات‌متحده، شرکت‌هایی مانند الکساندر براون و پسران در حدود دهه ۱۸۵۰ به معامله‌گران ارز تبدیل شدند. بازیگران دیگری در سال ۱۸۸۰ و بعد از آن به این تجارت ملحق شدند.
در سال ۱۸۷۵، استاندارد طلا معرفی شد. بر اساس استاندارد طلا، یک کشور فقط به اندازه طلای موجود در ذخایر خود می‌توانست پول ملی خود را ضرب کند. هدف استاندارد طلا تضمین ارزش یک ارز بود. پس از جنگ جهانی اول، کشورها مجبور بودند پول بیشتری چاپ کنند تا هزینه‌های خود را تامین کنند و این اقدام نشانگر پایان عصر استاندارد طلا بود.
در دوره ۱۸۹۹ تا ۱۹۱۳ دارایی‌های ارز خارجی ۱۰.۸ درصد افزایش یافت، در حالی که دارایی طلا تنها ۶.۳ درصد افزایش یافت. این موضوع نشان دهنده اهمیت بازار در حال ظهور فارکس بود. در پایان سال ۱۹۱۳ تقریباً نیمی از تبادلات خارجی جهان با استفاده از پوند استرلینگ انجام می‌شد. اما تنها دو کارگزار ارز در لندن فعالیت می‌کردند. فعال‌ترین مراکز تجاری در عوض پاریس، نیویورک و برلین بودند. تا سال ۱۹۲۸، تبادلات ارزی خارجی شکلی مدون‌تر و مدرن‌تر به خود گرفت.
پدید آمدن توافق برتون وودز:
در سال ۱۹۴۴ توافقنامه معروف برتون وودز (Bretton Woods) امضا شد. این توافق به ارزها اجازه می‌داد در محدوده قیمتی 1±% نوسان قیمتی داشته باشند. در دوران ریاست جمهوری نیکسون، توافق برتون وودز لغو شد که منجر به ایجاد یک سیستم ارزی شناور آزاد شد. ناکارآمدی توافق برتون وودز و نرخ شناور مشترک اروپا باعث شده بود که بازارهای فارکس در بین سال‌های ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۳ بسته شوند.
شکل‌گیری بازار مدرن فارکس:
سال ۱۹۷۳ آغاز بازار مدرن فارکس است. در این سال کنترل دولتی ارز به پایان رسید و شرایط بازار شناور و نسبتاً آزاد آغاز شد. در همان سال، رویترز مانیتورهای رایانه‌ای را معرفی کرد که جایگزین روش‌های قدیمی تلفن و تلکس برای دریافت مظنه معاملاتی شدند و در اواسط دهه ۱۹۸۰ و پیش از ظهور اینترنت، رویترز نوعی تجارت الکترونیکی فارکس را توسعه داد که به عنوان یک شبکه بسته بلادرنگ (online) برای معامله‌گران عمل می‌کرد.
امروزه ارزش معاملات این بازار تقریبا ۴ تا ۶ تریلیون دلار در روز است و تبدیل به بزرگترین بازار مالی در جهان شده است.
ساعات معاملاتی در بازار فارکس
بازار فارکس یک بازار پویا است و ۲۴ ساعت شبانه‌روز و پنج روز در هفته باز است. همانطور که گفتیم، فارکس یک بازار جهانی است و بنابراین زمان‌بندی فعالیت آن هم باید به شکلی باشد که تمام افراد بتوانند در آن حضور داشته و معاملات خود را انجام دهند. این موضوع به خصوص باید با توجه به تفاوت ساعت‌ها در کشورهای مختلف انجام شود. بنابراین، بهترین راه‌حل این است که بازار فارکس در چندین منطقه زمانی فعال باشد. به همین خاطر است که این بازار در طول ساعات مختلف شبانه‌روز قابل دسترس بوده و تنها در طول تعطیلات آخر هفته معامله‌ای انجام نمی‌شود.
بر همین اساس، ۴ بازار اصلی یا سشن معاملاتی در نظر گرفته شده است که هرکدام در یک منطقه زمانی خاص قرار دارند. این زمان‌ها به شرح زیر هستند (زمان‌ها بر حسب ساعت هماهنگ جهانی درج شده است):
بازار نیویورک: از ساعت ۱ بعد از ظهر تا ۱۰ شب
بازار توکیو: از ساعت ۱۲ شب تا ۹ صبح
بازار سیدنی: از ساعت ۱۰ شب تا ۷ صبح
بازار لندن: از ۸ صبح تا ۵ بعد از ظهر
بنابراین، همانطور که مشاهده می‌کنید، این بازارها تا حدی هم با یکدیگر هم‌پوشانی داشته و در عین حال مکمل یکدیگر نیز هستند. به نحوی که بازار سیدنی و توکیو تقریباً موازی یکدیگر هستند، کمی قبل از اتمام زمان معاملاتی در بازار توکیو، بازار لندن شروع به کار می‌کند و کمی پیش از توقف معاملات در بازار لندن، بازار نیویورک فعالیتش را آغاز می‌کند. بنابراین، بازار فارکس به این شکل می‌تواند در تمام ۲۴ ساعت شبانه‌روز فعال باقی بماند.
بهترین زمان برای معامله در فارکس
با کمی دقت به زمان‌های معاملاتی و بازارهای مختلف در فارکس، حتماً این سوال برای شما ایجاد شده باشد که بهترین زمان برای معامله در بازار فارکس کدام است؟ به عبارت دیگر، در جلسات معاملاتی کدام منطقه بهتر است معامله کنیم؟
بازارهای لندن و نیویورک نسبت به دو بازار دیگر شلوغ‌تر بوده و حجم معاملات بیشتری دارند. بیشترین حجم معاملات در زمان تلاقی زمانی دو بازار لندن و نیویورک است. یعنی از ساعت ۱ بعد از ظهر تا ۵ بعد از ظهر به وقت جهانی. در این ۴ ساعت، هر دو بازار لندن و نیویورک فعال بوده و به عنوان شلوغ‌ترین زمان شناخته می‌شود. تخمین زده می‌شود که حجم معاملات روزانه در فارکس چیزی نزدیک به ۶ تریلیون دلار باشد و بخش اعظمی از این مبلغ در طول همین ۴ ساعت مبادله می‌شود.
موضوع دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که بعضی از ارزها تنها در ساعات خاصی معامله می‌شوند. به عبارت دیگر، امکان معامله آن‌ها در تمام طول ۲۴ ساعت وجود ندارد.
آخرین نکته در مورد اهمیت زمان‌های معاملاتی و تاثیر حجم در بازار این است که با افزایش حجم معاملات، کارگزاری‌ها کمیسیون‌های کمتر و اسپردهای نزدیک‌تری ارائه می‌کنند و بنابراین هزینه معاملات هم برای شما کاهش پیدا خواهد کرد.
بازیگران اصلی فارکس چه کسانی هستند؟
همانطور که گفتیم، فارکس بزرگترین بازار مالی در دنیا بوده و حتی از بازارهای بورسی مانند بورس نیویورک، لندن و توکیو هم بزرگ‌تر است. حجم معاملات این بازار در روز نزدیک به ۶.۶ تریلیون دلار می‌رسد. با این حال، برای شناخت بهتر این بازار و ارائه پاسخ بهتری به این سوال که «فارکس چیست؟»، لازم است با بازیگران اصلی فارکس هم آشنایی پیدا کنیم. در میان اصلی‌ترین بازیگران، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بانک‌ها:
بیشترین حجم تبادل جفت‌ارزها مربوط به معاملات بانک‌ها می‌شود. بانک‌ها، فارغ از هر اندازه‌ای که دارند، روزانه اقدام به معامله کرده و ارزهایی را تبادل می‌کنند. حضور آن‌ها باعث عمق‌بخشیدن به بازار و افزایش رونق و حجم معاملات می‌شود.
بانکهای مرکزی:
بانکهای مرکزی نماینده دولت مستقر در هر کشور هستند. وظیفه‌ی بانکهای مرکزی این است که نرخ ارز کشور را ثابت و کم‌نوسان نگه دارند. این نهادها به عنوان یکی از اصلی‌ترین و تاثیرگذارترین بازیگران فارکس شناخته می‌شوند. فعالیت‌های بازار آزاد و نرخ سود اعلام شده توسط بانکهای مرکزی نقش زیادی در قیمت‌گذاری جفت‌ارزها دارد و آن‌ها را می‌توان جزو اصلی‌ترین عوامل تاثیرگذار در قیمت دانست.
مدیران سرمایه‌گذاری و صندوق‌های تامینی:
در کنار بانک‌ها و بانکهای مرکزی، مدیران پورتفولیو و صندوق‌های تامینی سومین مجموعه بزرگ از بازیگران بازار فارکس را تشکیل می‌دهند. این مدیران اقدام به معامله جفت‌ارزها با هدف کسب‌سود و سرمایه‌گذاری برای انواع صندوق‌ها می‌کنند.
شرکت‌های چندملیتی:
شرکت‌های واردکننده و صادرکننده، معاملات ارزی را برای پرداخت کالاها و خدمات انجام می‌دهند. این شرکت‌ها برای پرداخت نیاز به ارز کشور مقصد دارند و این مبادلات را باید از طریق بازار فارکس انجام دهند. خیلی از شرکت‌ها نیز با هدف محافظت از ریسک و بیمه کردن دارایی‌های خود وارد این بازار می‌شوند.
سرمایه‌گذاران و معامله‌گران انفرادی:
افراد سرمایه‌گذار و معامله‌گر مستقل نیز در بازار فارکس فعال هستند. با این حال، در مقایسه با موارد قبلی، حجم معاملات این گروه بسیار کم و ناچیز است. با این حال، می‌توان گفت که محبوبیت بازار فارکس در میان سرمایه‌گذاران و معامله‌گران انفرادی در حال افزایش است. این افراد سعی می‌کنند تا با پیش‌بینی روند قیمتی بازار، معاملات خود را انجام داده و سود کسب کنند.
نقش بروکر در فارکس چیست؟
کارگزار یا بروکر فارکس یک شرکت خدمات مالی است که دسترسی معامله‌گران را به بستری برای خرید و فروش انواع ارزهای خارجی فراهم می‌کند.
بروکرهای فارکس ممکن است مشتریان متفاوتی داشته باشند. مشتریان آن‌ها می‌توانند شامل معامله‌گران خرد باشند که سعی دارند جهت بازار را حدس زده و پیش‌بینی کنند و بر اساس آن سود کسب کنند. بخش دیگری از مشتریان کارگزاری‌ها می‌تواند شامل شرکت‌های خدمات مالی بزرگی باشند که به نمایندگی از بانک‌ها فعالیت می‌کنند. با این حال، فارکس بازار بسیار بزرگی است و هر کدام از این بروکرها فقط بخش کوچکی از حجم کل بازار را اداره می‌کنند.
انواع بروکر در فارکس
انواع مختلفی از بروکرها در بازار فارکس وجود دارد که هرکدام ویژگی‌های خاصی دارند. با این حال، هیچ‌کدام برتری مطلقی نسبت به دیگری دارند. بنابراین، انتخاب بین آن‌ها کاملاً بر اساس نیازمندی‌ها و خواسته‌های خودتان است. بروکرهای فارکس در دو دسته‌ی Dealing Desk و No Dealing Desk یا NDD جای می‌گیرند.
بروکرهای Dealing Desk
به این بروکرها بازارساز یا بازارگردان هم گفته می‌شود. یعنی زمانی که یک سفارش خرید و یا فروش ثبت می‌کنید، بروکر در سمت دیگر قرار گرفته و نقش مقابل شما را به عهده میگیرد. بنابراین، ضرر شما به معنای سود آن‌ها است.
بروکرهای No Dealing Desk
برخلاف مورد قبل، این بروکرها خودشان وارد معاملات نمیشوند. وظیفه این دسته از بروکرها تنها لینک کردن معامله‌گر با تأمین‌کنندگان نقدینگی (Liquidity provider) است. بنابراین، آن‌ها دیگر در طرف مقابل معاملات شما قرار نمی‌گیرند و تنها نقش یک واسطه بین خریدار و فروشنده را ایفا می‌کنند.
بروکرهای NDD به دو دسته تقسیم می‌شوند:
بروکرهای STP
بروکرهای Straight Through Processing یا همان STP دارند، سفارشات مشتریان را مستقیماً به تأمین‌کنندگان نقدینگی (Liquidity provider) وصل می‌کنند که به بازار بین‌بانکی دسترسی دارند. این بروکرها خودشان دسترسی به میز معاملاتی ندارند و فقط سفارش شما را به تامین‌کنندگان نقدینگی متصل می‌کنند. بیشتر این بروکرها از اسپرد شناور استفاده می‌کنند، ولی برخی هم نرخ اسپرد ثابت دارند.
بروکرهای ECN
برخلاف بروکرهای STP که سفارش شما را به تامین‌کنندگان نقدینگی وصل می‌کنند، این بروکرها از یک شبکه ارتباط الکترونیکی (Electronic Communication Network – ECN) استفاده کرده و نقش واسطه بین مشتری و سایر مشارکت‌کنندگان بازار را ایفا می‌کنند. این مشارکت‌کنندگان می‌توانند بانک‌ها، معامله‌گران کوچک، صندوق‌های بیمه یا حتی سایر بروکرها باشند. یکی از مزایای بروکرهای ECN، ارائه دسترسی به عمق بازار و عمق سفارش‌ها است.
بروکرها چطور سود می‌کنند؟
کارگزاری‌های فارکس از دو طریق سود کسب می‌کنند.
روش اول از طریق اسپرد و فاصله بین قیمت‌های پیشنهادی و قیمت تقاضا برای یک جفت ارز است. به عنوان مثال، زمانی که برای جفت‌ارز دلار آمریکا/یورو سفارش خرید در قیمت ۱.۲۰۰۱۰ وجود دارد ولی فروشنده می خواهد آن را در قیمت ۱.۲۰۰۲۲ بفروشد، ۰.۰۰۰۱۲ اسپرد وجود دارد. بنابراین، اگر خریدار قیمتی بالاتر از قیمت فروشنده را وارد کند، تفاوت میان این دو قیمت به عنوان اسپرد شناخته شده و بروکر آن را برای خودش دریافت می‌کند. به همین منوال، اگر فروشنده قیمتی کمتر از قیمت خریدار را نیز اعمال کند، بروکر این اسپرد تفاوت را دریافت می‌کند.
روش دوم سودآوری بروکرها از طریق دریافت هزینه‌های اضافی است. به‌صورت‌کلی، معاملات فارکس بدون هزینه و مالیات است. ولی راه‌های مختلفی وجود دارد که کارگزارها از طریق آن‌ها سود دریافت می‌کنند که دریافت اسپردها یکی از آن‌هاست. برخی دیگر از بروکرها، برای انجام هر تراکنش مقداری کارمزد دریافت کرده یا کارمزد خود را به شکل ماهانه دریافت می‌کنند. برخی دیگر به ازای ارائه دسترسی به خدمات کامپیوتری خاصی، مبلغی را دریافت می‌کنند.
منظور از جفت‌ارز چیست؟
برای درک بیشتر اینکه فارکس چیست، حتما باید با مفهوم جفت‌ارز هم آشنایی پیدا کنیم. همانطور که بیان شد، در این بازار به مبادلات ارزها با یکدیگر پرداخته می‌شود. نمادها در فارکس به‌صورت جفت‌ارز (مثلاً EUR/USD – یورو/دلار) لیست می‌شوند. ارز اول به‌عنوان ارز مبنا شناخته شده و ارز دوم نیز مظنه نامیده می‌شود. در مثال ما، یورو مبنا و دلار آمریکا مظنه است.
معاملات فارکس همیشه شامل فروش یک ارز به‌منظور خرید ارز دیگر است، به همین دلیل است که قیمت آن به‌صورت جفتی ارائه می‌شود. ارز مبنا، ارزی است که قصد خرید آن را دارید، مظنه هم ارزی است که آن را برای معامله می‌فروشید. قیمت یک جفت‌ارز نیز برابر با نسبت قیمت یک ارز پایه به ارز مظنه است. به‌عنوان‌مثال، قیمت جفت‌ارز USD/AUD (دلار آمریکا به دلار استرالیا) چیزی حدود ۱.۵۵ است. یعنی برای خرید هر دلار آمریکا، باید ۱.۵۵ دلار استرالیا پرداخت کنید.
مهمترین ارزها در بازار فارکس کدامند؟
تعداد ارزها و جفت‌ارزهایی که در بازار فارکس معامله می‌شوند بسیار زیاد است. معیارهای مختلفی را می‌توانیم برای انتخاب مهمترین ارزها به کار بگیریم، ولی دو عامل حجم و تعداد معاملات را معمولاً برای انتخاب مهمترین ارزهای دنیا در نظر می‌گیرند. با این اوصاف، با توجه به تنوع بالای ارزها و جفت‌ارزها، آن‌ها را در سه دسته شامل جفت‌ارزهای اصلی، فرعی و اگزاتیک تقسیم می‌کنیم. در ادامه هرکدام را بررسی و معرفی خواهیم کرد.
مهمترین ارزهای اصلی دنیا کدامند؟
بر اساس اطلاعات بازار فارکس، دلار آمریکا بیشترین حجم معامله را دارد و مبادلات مربوط به این ارز حدود ۸۰ درصد از کل معاملات ارزها را شامل می‌شود. در سال ۲۰۲۰، ین ژاپن و یورو با داشتن به ترتیب ۳۳ و ۲۳ درصد از حجم معاملات در رده‌های بعدی قرار گرفتند.
در مجموع، بر اساس اطلاعات معاملات فارکس، ارزهای زیر به عنوان اصلی‌ترین و مهمترین ارزهای دنیا شناخته می‌شوند:
- دلار آمریکا (USD)
- یورو (EUR)
- پوند انگلیس (GBP)
- ین ژاپن (JPY)
- فرانک سوئيس (CHF)
- دلار کانادا (CAD)
- دلار استرالیا (AUD)
- دلار نیوزیلند (NZD)
مهمترین جفت‌ارزهای اصلی کدامند؟
در بخش قبل، از ۸ ارز به عنوان اصلی‌ترین ارزهای بازار فارکس نام بردیم. ولی زمانی که بحث از جفت‌ارزها و معاملات آن‌ها می‌شود، تنها ۷ جفت ارز را به عنوان مهم‌ترین‌ها در نظر می‌گیریم. دلیلش این است که در تمام این معاملات، دلار آمریکا را به عنوان ارز مبنا در نظر گرفته و ارز دوم (مظنه) را تغییر می‌دهیم. از آنجایی که نمی‌توان دلار را با دلار (USD/USD) معامله کرد، تنها ۷ جفت ارز اصلی خواهیم داشت. بنابراین، در بحث جفت ارزهای اصلی، دلار آمریکا همیشه یکی از ارزها است.
بحث‌های مختلفی در این‌باره وجود دارد و برخی بر این باور هستند که تنها حجم معاملات را نباید برای تصمیم‌گیری در نظر گرفت و عواملی مثل نفوذ اقتصادی هم مطرح باشند. با این حال، هم اکنون لیست زیر را به عنوان مهمترین جفت ارزهای بازار فارکس می‌شناسیم.
مهمترین جفت ارزهای فرعی کدامند؟
منظور از جفت ارز فرعی، زمانی است که ارزهای اصلی که در بخش قبل معرفی کردیم، با یکدیگر مبادله شوند. یعنی مثلاً فرانک سوئیس با ین ژاپن. بنابراین، اگر دلار آمریکا در معاملات ارزهای اصلی غایب باشد، به آن جفت‌ارز فرعی می‌گوییم.
در حال حاضر، محبوب‌ترین جفت‌ارزهای فرعی شامل ۶ مورد زیر می‌شود:
مهمترین جفت‌ارزهای اگزاتیک کدامند؟
منظور از جفت ارز اگزاتیک، معامله ارزهای کشورهای در حال توسعه با ارزهای اصلی است. هرکدام از این ارزها یا می‌توانند ارز پایه یا ارز مظنه باشند و در این مورد تفاوتی وجود ندارد.
نکته‌ی مهم در مورد معامله ارزهای اگزاتیک این است که اقتصاد کشورهای در حال توسعه ممکن است بسیار ناپایدار باشد. برخی اتفاقات و اخبار سیاسی و اقتصادی می‌تواند باعث ایجاد تغییرات چشمگیری در قیمت ارزهای این کشورها شود. بنابراین، هنگام معامله با ارزهای اگزاتیک باید خیلی مراقب باشید.
در جدول زیر لیستی از مهمترین و پرمعامله‌ترین جفت ارزهای اگزاتیک را مشاهده می‌کنید.
قیمت جفت ارزهای اصلی چگونه در بازار فارکس تعیین می‌شود؟
به عنوان بخشی از آموزش فارکس، لازم است به نحوه قیمت‌گذاری جفت ارزها و تعیین قیمت آن‌ها نیز بپردازیم. قبل از پاسخ دادن به این سوال، بهتر است در ابتدا نحوه قیمت‌گذاری دارایی‌ها و ارزهای مختلف را مرور کنیم.
ارزها اصولاً به دو روش ثابت و شناور قیمت‌گذاری می‌شوند. روش اول ساده‌تر است و بانکهای مرکزی کشورها خودشان نرخ ثابتی را برای مبادله هر ارز بیان می‌کنند. به عنوان مثال، بانک مرکزی ایران قیمت روزانه دلار را اعلام می‌کند.
روش دیگر که هم بهتر است و هم در بیشتر کشورها از آن استفاده می‌شود، استفاده از سیستم شناور مبتنی بر عرضه و تقاضا است. در این روش، قیمت ارزها از طریق خرید و فروش و میزان عرضه و تقاضا برای آن‌ها در بازار تعیین می‌شود. بنابراین، اگر تقاضا زیاد باشد، قیمت افزایش پیدا کرده و اگر عرضه افزایش پیدا کند، قیمت نیز کاهش پیدا خواهد کرد.
با این حال، سیستم شناور به این سادگی نیست. مکانیسم‌ها و عوامل بنیادی و تکنیکالی مختلفی می‌توانند در حجم عرضه و تقاضا تاثیرگذار باشند. همچنین، اگرچه قیمت‌گذاری به بازار آزاد سپرده می‌شود، ولی بانکهای مرکزی همچنان نقش پررنگی ایفا می‌کنند و به عنوان یکی از اصلی‌ترین بازیگران این بازارها، سعی دارند تا با عرضه و تقاضای مدیریت شده، بازار را کنترل کنند. چراکه قیمت ارز یک کشور می‌تواند اثرات زیادی در اقتصاد آن‌ها داشته باشد و به همین خاطر بانکهای مرکزی به‌دنبال ایجاد تعادل در بازارها هستند.
حال به سوال ابتدایی باز می‌گردیم: قیمت جفت ارزهای اصلی چگونه در بازار فارکس تعیین می‌شود؟ پاسخ را شاید خودتان هم حدس زده باشید. قیمت‌گذاری جفت‌ارزها در این بازار بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا است و از سیستم قیمت‌گذاری شناور پیروی می‌کنند. قیمت‌های بازار آزاد هم از شرایط تکنیکال، بنیادی و حتی اخبار تاثیر می‌گیرند.
بخش‌های بازار فارکس
معاملات بازار فارکس را می‌توان به دو دسته اصلی بازار نقدی (اسپات) و بازار معاملات آتی (فیوچرز و بازار تحویل آتی یا فوروارد) تقسیم کرد. در این میان، بازار نقدی بیشترین حجم را دارد، چراکه به‌عنوان دارایی بنیادی شناخته می‌شود و بازار آتی مبتنی بر آن عمل می‌کنند. هنگامی که از بازار فارکس صحبت می‌کنیم، منظور ما تقریباً در تمام اوقات بازار نقدی (اسپات) است. بازار آتی معمولاً توسط شرکت‌ها و مؤسسات بزرگ استفاده می‌شود و سازوکارهای خاص خود را دارند. در ادامه به‌صورت مختصر هرکدام از این بازارها را معرفی خواهیم کرد.
بازار نقدی (Spot Market)
بیشترین حجم معاملات فارکس در بازار نقدی انجام می‌شود، چراکه این بازار نقشی زیربنایی را برای دو بازار دیگر ایفا می‌کند. در سال‌های گذشته، بازار آتی توانست برای مدت نسبتاً کوتاهی از لحاظ حجم از بازار نقدی پیشی بگیرد، اما این موضوع چندان طولانی نبود. با ظهور تجارت الکترونیک و افزایش تعداد کارگزاران فارکس، بازار نقدی دوباره حجم بیشتری پیدا کرد.
بازار نقدی جایی است که در آن ارزها خرید و فروش می‌شوند. در این بازار، قیمت‌ها توسط عرضه و تقاضا تعیین می‌شوند، ولی عوامل متعددی هم در قیمت‌گذاری این جفت‌ارزها تاثیر دارند. در این میان می‌توانیم به نرخ‌های بهره فعلی، عملکرد اقتصادی، احساسات نسبت به موقعیت‌های سیاسی جاری (هم در سطح داخلی و هم در سطح بین‌المللی) و تصور عملکرد آتی یک ارز در برابر ارز دیگر نیز به عنوان عواملی اشاره کنیم که بر قیمت‌ها تأثیر می‌گذارند.
همانطور که در بخش‌های قبل گفته بودیم، معاملات در این بازار به صورت دوجانبه (ارز به ارز – جفت‌ارز) انجام می‌شود. یعنی یکی از طرفین مبلغ ارز مورد توافق را به طرف مقابل تحویل می‌دهد و مقدار مشخصی از ارز دیگر را به ارزش نرخ ارز توافق شده دریافت می‌کند. به عنوان مثال، خریدار یک دلار استرالیایی را پرداخت کرده و در ازای آن ۰.۶۵ دلار آمریکا دریافت می‌کند.
بازار آتی (Future Market)
درک و فهم بازار آتی نیز در آموزش فارکس اهمیت دارد. همانطور که بیان شد، بازار آتی در دو بخش بازار معاملات آتی (فیوچرز) و بازار تحویل آتی (فوروارد) جای میگیرد. به صورت خلاصه، قرارداد آتی نوعی قرارداد خصوصی بین دو طرف است که بر اساس آن توافق می‌کنند ارزی را در تاریخی مشخص (در آینده) و با قیمت مشخص معامله کنند.
به بیان تخصصی‌تر، قرارداد آتی یک توافق استاندارد بین دو طرف برای تحویل یک ارز در تاریخ آینده و با قیمت از پیش تعیین شده است. به عنوان مثال، شما قرارداد می‌بندید که در تاریخ اول دسامبر، یک دلار آمریکا را به قیمت ۱.۵ یورو خریداری کنید. هر دو نوع بازار آتی در ماهیت اصلی شبیه هم هستند ولی سازوکار آن‌ها متفاوت است. به‌عنوان مثال، بازار Forwards در فرابورس معامله شده و بازار Futures در همان بورس معامله می‌شود.
نکته‌ی مهم این است که بدانیم برخلاف بازارهای نقدی، در این بازارها ارزهای واقعی معامله نمیشوند، بلکه قراردادهایی معامله می‌شوند که نشان‌دهنده ادعاهایی نسبت به نوع ارز معین، قیمت مشخص شده برای آن‌ها و تاریخ آتی برای تسویه‌حساب است. به همین خاطر، به بازار مشتقه نیز معروف هستند.
ثبت نام در فارکس
ثبت‌نام در فارکس و شروع معاملات در آن خیلی شبیه به معامله در بازار سهام است، ولی تفاوت‌هایی جزئی نیز وجود دارد. در ادامه، مسیر ثبت‌نام و فعالیت در این بازار را معرفی می‌کنیم.
یادگیری و آموزش فارکس:
ورود به این بازار بدون آموزش دیدن و یادگیری اصلاً عاقلانه نیست. بازار به نوبه خود پیچیدگی خاصی ندارد و برخی چیزها مثل امکان استفاده از اهرم‌ها نسبت به بازار سهام متفاوت است. ولی اصول معامله‌گری و عوامل تاثیرگذار بر قیمت در این بازار را حتماً باید یاد بگیرید.
در یک کارگزاری حساب باز کنید:
برای ثبت نام فارکس و شروع معاملات طبعاً به یک حساب معاملاتی احتیاج خواهید داشت. کارگزاران مختلفی در این بازار فعال هستند که انتخاب بین آن‌ها ممکن است دشوار باشد. از طریق صفحه راهنمای انتخاب بروکر فارکس می‌توانید به راحتی بروکرهای مختلف را بررسی و بهترین آن‌ها را شناسایی کنید.
استراتژی معاملاتی خود را توسعه دهید:
پیش‌بینی همیشگی و قطعی در بازارهای مالی امکان‌پذیر نیست، ولی داشتن یک استراتژی ثابت و مدون می‌تواند نقشه راه شما برای معامله در این بازار باشد. یک استراتژی مناسب، مقدار سرمایه‌ای را که می‌خواهید برای معامله قرار دهید و به تبع آن میزان ریسکی را که می‌توانید متحمل شوید را نیز حتی در نظر میگیرد.
به احساسات خودتان مسلط باشید:
یکی از بزرگترین اشتباهات احتمالی شما، شروع کردن معاملات تنها بعد از ثبت نام فارکس است. پیش از شروع معاملات، حتماً باید زمانی را به یادگیری و تسلط بر احساسات معامله‌گری اختصاص دهید. معامله‌گری در بازار فارکس سرشار از هیجان و فوران احساسات است. آیا باید یک موقعیت خرید را به امید دریافت سودی بیشتر باز نگه دارید؟ آیا زمان خرید فرا رسیده یا همچنان نیاز به صبر بیشتری دارید؟ سؤالات و بحران‌های مختلفی ممکن است در ذهن شما ایجاد شود. بنابراین، خیلی مهم است که تحت‌تأثیر موقعیت‌های معاملاتی و هیجانات قرار نگیرید و همیشه به استراتژی خود پایبند بمانید.
چطور در فارکس می‌توان از کاهش قیمت سود برد؟
یکی از جالب‌ترین تفاوت‌های بازار فارکس با سایر بازارها این است که شما حتی با کاهش قیمت‌ها و در بازارهای نزولی هم می‌توانید سود کنید. این موضوع دقیقاً برعکس بازارهایی مثل بورس ایران است که افراد تنها در صورت افزایش قیمت‌ها می‌توانند به سود برسند. برای درک این موضوع، باید بین دو نوع معامله خرید (Long) و فروش استقراضی (Short) تمایز قائل شویم.
زمانی که وارد موقعیت خرید (Long) می‌شوید، همه‌چیز مشخص است؛ شما احتمالاً رشد قیمت یک جفت ارز، سهام، رمزارز یا هرچیز دیگری را پیش‌بینی کرده و اقدام به خرید آن می‌کنید. این بدیهی‌ترین حالت برای فعالیت در بازار فارکس است. بعد از خرید این دارایی، هر زمانی که بخواهید آن را می‌فروشید و سود یا زیان شناسایی می‌کنید.
در حالت دیگر که به آن فروش استقراضی (Short) می‌گوییم، شما این دارایی‌ها را خودتان ندارید، ولی پیش‌بینی می‌کنید که قیمت آن در کوتاه‌مدت کاهش پیدا می‌کند. بنابراین، مقداری از آن جفت‌ارز را از کارگزار خود قرض گرفته و اقدام به فروش آن می‌کنید. کارگزارها عموماً حجم بسیار زیادی از دارایی‌ها را دارند و می‌توانند مقداری را برای مدت کوتاهی به شما قرض دهند. البته، کاملاً طبیعی است که شما باید این مقدار دارایی قرض گرفته شده را در نهایت به آن‌ها بازگردانید. هدف اصلی در این نوع معامله این است که مقداری دارایی را در قیمت‌های بالا قرض گرفته و بفروشید. سپس، بعد از کاهش قیمت، مجدداً آن را خریده و قرض خود را پس بدهید.
برای مثال، شما تصور می‌کنید که قیمت جفت‌ارز EUR/USD کاهش پیدا خواهد کرد و قیمت روز آن مثلاً ۱.۵ دلار است. شما ۱۰۰۰ واحد از این دارایی را از کارگزار قرض گرفته و اقدام به فروش آن می‌کنید. بعد از چند روز، قیمت به ۱ دلار می‌رسد و شما فکر می‌کنید اصلاح قیمتی به پایان رسیده و دیگر افت نخواهد کرد. بنابراین، حالا وقت آن است که قرض خود را تسویه کنید. شما باید ۱۰۰۰ واحد از همین دارایی را مجدداً خریده و به کارگزار پس بدهید. در مجموع، سود شما به شکل زیر است (با فرض ۰ بودن کارمزدها):
فروش: ۱۰۰۰*۱.۵= ۱۵۰۰ دلار دریافت کردید
خرید: ۱۰۰۰*۱= ۱۰۰۰ دلار برای خرید پرداخت کردید
۱۵۰۰-۱۰۰۰=۵۰۰ دلار سود شما از این معامله
معرفی انواع سفارش در بازار فارکس
سفارش‌ها در بازار فارکس به چند دسته تقسیم می‌شوند. بعضی از آن‌ها جزو دسته اصلی هستند و تمام کارگزارها آن‌ها را ارائه می‌کنند. ولی بعضی دیگر عجیب‌تر بوده و ممکن است همیشه در دسترس نباشند. به صورت کلی، انواع سفارش در بازار فارکس به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
سفارش مارکت (Market):
نوعی سفارش است که بلافاصله با بهترین قیمت‌های موجود روی تابلو معاملاتی انجام می‌شود. سفارش‌های مارکت (Market) به دو دسته‌ی خرید (Buy) و فروش (Sell) تقسیم می‌شوند.
سفارش پندینگ (Pending):
سفارش‌های پندینگ (Pending) در قیمت مورد نظر شما ثبت شده و در صورت برآورده شدن شرایط، معامله‌ی آن‌ها انجام می‌شود. سفارش‌های Buy Limit، Buy Stop، Sell Limit و Sell Stop در این دسته جای می‌گیرند. در ادامه خیلی خلاصه این سفارش‌ها را معرفی می‌کنیم:
Buy Limit:
نوعی سفارش خرید که زیر قیمت فعلی بازار درج می‌شود. یعنی اگر قیمت‌ها کاهش پیدا کنند و به قیمت مورد نظر برسند، سفارش فعال شده و انجام می‌شود.
Sell Limit:
نوعی سفارش فروش که بالاتر از قیمت فعلی بازار درج می‌شود. یعنی اگر قیمت‌ها افزایش پیدا کنند و به قیمت مورد نظر برسند، سفارش فعال شده و دارایی شما فروخته می‌شود.
Buy Stop:
نوعی سفارش خرید است که در قیمتی بالاتر از قیمت فعلی درج می‌شود. اگر قیمت دارایی مورد نظر افزایش پیدا کند و به آن قیمت برسد، سفارش خرید فعال می‌شود.
Sell Stop:
نوعی سفارش فروش است که در قیمتی پایین‌تر از قیمت فعلی درج می‌شود. یعنی اگر روند بازار منفی شده به قیمت خاصی برسد، سفارش فعال شده و دارایی شما فروخته می‌شود.
برخی فکر می‌کنند که سفارش‌های Stop Loss یا حدضرر نوع دیگری از سفارش در بازار فارکس است. حدضرر نوعی سفارش است که با هدف جلوگیری از ضررهای احتمالی، به یک معامله متصل می‌شود. بنابراین، اگر قیمت در خلاف جهت پیش‌بینی شما حرکت کند، حدضرر فعال شده و معامله را خودکار انجام می‌دهد تا جلوی ضرر شما گرفته شود. با این توصیف، حدضرر نوعی سفارش خاص و جداگانه نیست، بلکه فقط یک سفارش Stop است که پیش‌تر توضیح دادیم:
- اگر در موقعیت خرید باشید، حدضرر شما از نوع Sell Stop است.
- اگر در موقعیت فروش استقراضی باشید، حدضرر شما از نوع Buy Stop است.
هج کردن (Hedging) در فارکس
هج کردن (Hedging) یکی از مفاهیمی است که یادگیری آن نه تنها در بازار فارکس، بلکه حتی برای خرید و فروش سهام یا ارزهای دیجیتال هم می‌تواند مفید باشد. هج کردن را می‌توان یک استراتژی معاملاتی دانست که از آن برای محافظت از سفارش‌ها و دارایی‌ها استفاده می‌شود.
زمانی که در یک موقعیت معاملاتی خرید (Long) و یا فروش استقراضی (Short) قرار بگیرید، همیشه این احتمال وجود دارد که قیمت برخلاف پیش‌بینی و میل شما حرکت کرده و ضرر کنید. استراتژی هج کردن به شما کمک می‌کند تا در صورت نوسان‌های این‌چنینی ضرر نکرده یا ضرر کمتری کنید.
هج کردن در فارکس می‌تواند به دو شیوه انجام شود که در این مقاله آموزش فارکس آن‌ها را به اختصار توضیح خواهیم داد. روش اول شامل ارسال سفارشی برخلاف سفارش اصلی است و در روش دوم هم باید از اوراق اختیار معامله یا آپشن استفاده کنیم.
بر اساس روش اول، شما هم‌زمان یک موقعیت خرید و یک موقعیت فروش را در جفت ارز مورد نظر باز می‌کنید. البته همانطور که حتما خودتان هم حدس زده باشید، این موقعیت‌ها می‌توانند همدیگر را خنثی کنند. بنابراین شما نه سود می‌کنید، نه ضرر. به همین خاطر به آن «هج کردن کامل» می‌گوییم. ولی موضوع چندان پیچیده نیست و این روش هج کردن بسیار هم متداول است. از این استراتژی زمانی استفاده می‌شود که موقعیت خرید یا فروش اصلی شما با نگاه بلندمدت باشد و هج کردن (ایجاد سفارش برعکس) را تنها برای کوتاه مدت و محافظت از دارایی خودتان در برابر خبرها و یا نوسان‌های احتمالی یک رویداد ایجاد می‌کنید.
روش دوم که به آن «هج کردن ناقص» گفته می‌شود، تنها از بخشی از سرمایه شما می‌تواند محافظت کند. این روش تنها بخشی از ریسک را پوشش خواهد داد. در این روش، معامله‌گرانی که در موقعیت خرید قرار دارند می‌توانند اوراق اختیار فروش تهیه کنند تا کماکان بتوانند جفت‌ارزهای خود را با قیمت مدنظر بفروشند. برعکس هم صدق می‌کند، فروشندگان استقراضی هم می‌توانند آپشن‌های اختیار خرید را تهیه کنند و جلوی ضررهای احتمالی را بگیرند. این استراتژی مزایا و معایب خاصی دارد و به‌کارگیری آن نیازمند دانش و تخصص بیشتری است.
مزایا و معایب بازار فارکس
پیش از ثبت نام فارکس و شروع معامله، خوب است با مزایا و معایب این بازار مالی هم آشنایی داشته باشیم. به همین خاطر، در این بخش سعی شده برخی از نقاط ضعف و قوت این بازار را مرور کنیم.
مزایای بازار فارکس:
بازار فارکس همانطور که بیان شد مزایای بسیاری دارد. در ادامه با مهمترین مزیت‌های این بازار آشنا می‌شوید.
دسترسی آسان
از لحاظ سهولت دسترسی و افتتاح حساب، در حال حاضر ثبت نام در فارکس را می‌توانیم جزو آسان‌ترین گزینه‌ها بدانیم. در هر کجای دنیا که باشید، می‌توانید فعالیت خود را در این بازار تنها با چند دلار سرمایه اولیه و دسترسی به یک کامپیوتر متصل به اینترنت شروع کنید.
استفاده از اهرم‌ها
برخلاف بورس که شامل خرید و فروش سهام می‌شود، همانطور که در این مقاله آموزش فارکس بیان شد، در بازار فارکس به مبادله ارزها می‌پردازیم. استفاده از اهرم در بازار بورس تنها در یک حساب مارجین و با نسبت ۱:۲ امکان پذیر است، ولی در بازار فارکس در برخی شرایط حتی می‌توانید از اهرم ۱:۱۰۰۰ هم استفاده کنید. البته برخی کشورها تصمیم به محدود کردن این نسبت‌ها کرده‌اند. مثلاً در آمریکا نهایتاً با اهرم ۱:۵۰ و در اتحادیه اروپا نهایتاً با اهرم ۱:۳۰ می‌توانید معامله کنید.
برداشت سریع
بیشتر کارگزارهای فارکس امکان برداشت سریع از حساب را فراهم می‌کنند. بعد از اینکه سود مناسبی از یک معامله به دست آوردید، به سرعت می‌توانید آن را به حساب بانکی خودتان منتقل کنید.
سهولت معاملات دوطرفه
برخلاف بورس ایران، در بازارهای بورس جهانی امکان انجام معاملات دوطرفه وجود دارد. با این حال، قوانین مختلفی برای حضور در سمت فروش استقراضی وجود دارد. این در‌حالی است که معامله‌گران بازار فارکس به‌راحتی و بدون هیچ محدودیتی می‌تواند سفارش‌های خود را در هر دو سمت ثبت کنند.
نقدینگی بالا
حجم نقدینگی موجود در بازار فارکس با هیچ بازار دیگری قابل مقایسه نیست. بسیاری از بانکهای کشورها و بانکهای مرکزی در این بازار فعال هستند و بر آن نیز نظارت دارند. به همین خاطر، اخبار جزئی و روزانه عموماً نمی‌تواند تاثیر خاصی روی قیمت‌ها داشته باشد. با این حال، وقوع شرایط خاص، مانند تحمیل ناگهانی رژیم‌های نرخ ارز و تغییرات عمده سیاسی-اقتصادی می‌تواند در قیمت جفت‌ارزها تاثیرگذار باشد.
احتمال کمتر دستکاری بازار
در بخش قبل درباره‌ی نقدینگی بالای بازار فارکس صحبت شد. همین موضوع باعث می‌شود این بازار سالم‌تر بوده و احتمال بروز دستکاری در آن خیلی کمتر باشد. وجود وسعت و عمق بسیار زیاد در بازار فارکس باعث می‌شود حتی بزرگترین صندوق‌ها هم نتوانند اقدام به دستکاری بازار کنند.
هزینه معاملاتی پایین
میزان کارمزدهای پرداختی در بازار فارکس نسبت به سایر بازارها کاملاً مناسب است. اگر با جفت‌ارزهای اصلی معامله می‌کنید، اسپرد معاملاتی شما به‌شدت کم بوده و هزینه‌های شما کاهش پیدا می‌کند. با این حال، اسپرد معامله با جفت‌ارزهای فرعی و کمتر متداول بزرگ‌تر است.
فعال بودن در ۲۴ ساعت شبانه‌روز
همانطور که پیش‌تر در مورد اینکه فارکس چیست صحبت کردیم، این بازار ۵ روز هفته (شنبه و یک‌شنبه تعطیل است) و به صورت ۲۴ ساعت شبانه‌روز باز بوده و امکان معامله خواهید داشت. جلسات تجاری مختلفی مربوط به مراکز عمده پولی جهان، مانند لندن، توکیو و نیویورک و استرالیا وجود دارد و این بازارها به صورت مکمل یکدیگر عمل می‌کنند. به عنوان مثال، بورس نیویورک از ۱۶:۳۰ تا ۱:۳۰ فعال بوده و بازار استرالیا از ۱:۳۰ تا ۱۰:۳۰، بورس توکیو از ۳:۳۰ تا ۱۲:۳۰ و بورس لندن نیز از ۱۱:۳۰ تا ۲۰:۳۰ (تمام ساعت‌ها به وقت تهران است). همانطور که می‌بینید، بازارها به شکل مکمل کار کرده و ۲۴ ساعت شبانه روز فعال هستند.
معایب بازار فارکس:
در کنار مزایایی که درباره بازار فارکس بیان کردیم، این بازار معایبی نیز دارد که در ادامه با برخی از معایب معامله در این بازار آشنا می‌شوید.
معامله در برابر حرفه‌ای‌ها
به عنوان یک معامله‌گر خرد در بازار فارکس، شما باید با مجموعه‌ای از معامله‌گران حرفه‌ای، شرکت‌های بزرگ چندملیتی، بانکهای مرکزی و صندوق‌های تامینی که همیشه در بازار فارکس حضور دارند، معامله و رقابت کنید.
آگاهی از رویدادهای جهان
همانطور که در این مقاله از آموزش فارکس بیاد شد، این بازار شامل ارزهای ملی کشورهای مختلف می‌شود. بنابراین، داشتن دانش اقتصادی و آگاهی از اخبار مربوط به هر ارز می‌تواند موضوع مهمی برای کسب سود شما باشد. این در شرایطی است که تسلط بر اخبار و شرایط اقتصادی تمام کشورها امکان‌پذیر نیست و این موضوع ریسک معاملات شما را افزایش می‌دهد. در بهترین حالت، شما باید تنها چند جفت ارز را انتخاب کرده و روی اقتصاد کشورهای آن‌ها تسلط پیدا کنید و سپس شروع به معامله‌ی آن‌ها کنید.
قیمت‌گذاری نرخ ارز
برخلاف بازار سهام، شیوه قیمت‌گذاری در ارزها چندان آشکار نیست. قیمت‌گذاری جفت‌ارزها اصولاً متکی به برخی عواملی است که ممکن است چندان در بازار آشکار نباشند. این موضوع به خصوص به ضرر معامله‌گران خرد و تازه‌کار است که اطلاع و دسترسی چندانی از این متغیرها ندارند.
اهرم
اهرم‌ها مثل یک شمشیر دولبه عمل می‌کنند. از یک طرف شما می‌توانید سود خود را بیشتر و بزرگ‌تر کنید، ولی از سوی دیگر، در صورت اینکه اشتباهی در محاسبات خودتان داشته باشید، زیان شما هم با اهرم افزایش پیدا کرده و شدیداً تنبیه می‌شوید! حتی یک معامله اهرمی اشتباه هم کافی است تا تمام سرمایه خودتان را از دست بدهید.
پرنوسان بودن
نوسان‌ها بخش جدانشدنی از بازار فارکس هستند. این نوسانات اگرچه شاید برای معامله‌گران کوتاه‌مدت و نوسان‌گیر جذاب باشد، ولی برای معامله‌گران میان‌مدتی و بلندمدتی می‌تواند عاملی دردسرساز باشد.
الزام آموزش فارکس
پیش‌تر هم بیان کردیم. فارکس بازاری نیست که بدون آموزش بتوانید در آن فعالیت کنید. معامله کردن بدون آموزش دیدن به سرعت ضررهای سنگینی را به شما تحمیل می‌کند. یادتان باشد، تعداد معامله‌گرانی که با ضرر از این بازار خارج می‌شوند بیشتر از افرادی است که سود می‌کنند.
آشنایی با مهمترین اصطلاحات بازار فارکس
قبل از ثبت نام در فارکس و شروع به معامله در این بازار، حتماً باید تسلط کامل روی برخی اصطلاحات متداول این بازار را داشته باشید. در واقع، خیلی‌ها معتقدند که بهترین راه برای آموزش فارکس، یادگیری لغات و اصطلاحات مرتبط با آن است. بنابراین بهتر است با برخی از متداول‌ترین اصطلاحات این بازار آشنا شوید.
حساب فارکس:
از این حساب برای انجام معاملات خود استفاده می‌کنید. بسته به اندازه، این حساب ممکن است انواع مختلفی داشته باشد: حساب‌های میکرو، مینی و استاندارد جزو مهمترین حساب‌های معاملاتی در بازار فارکس هستند. فرق بین حساب‌ها در سقف حجمی هرکدام از سفارش‌های شما است.
درخواست (ask – offer):
منظور از درخواست، کمترین قیمتی است که فروشنده حاضر است ارز خود را بفروشد. به عنوان مثال، اگر حاضر باشید ۱.۳۸۹۱ دلار برای GBP پرداخت کنید، این رقم کمترین مقداری است که مایل هستید برای یک پوند به دلار بپردازید. رقم درخواست عموماً بیشتر از رقم پیشنهاد (Bid) است.
پیشنهاد (Bid):
منظور از پیشنهاد، قیمتی است که خریدار حاضر به پرداخت است. در بازار فارکس، بازارسازها وظیفه دارند همیشه پیشنهادهایی را بر روی تابلو معاملات حفظ کنند تا جریان معاملات همیشه برقرار باشد. رقم پیشنهاد معمولاً پایین‌تر و کمتر از رقم درخواست است. ولی زمانی که تقاضا خیلی قوی باشد، این رقم ممکن است بالاتر از مقدار ask هم برود.
بازار نزولی (Bear Market):
بازار نزولی یا بازار خرسی (Bear Market) زمانی است که قیمت ارزها روند نزولی داشته و کاهش پیدا می‌کنند. این بازار می‌تواند نتیجه سیاست‌های اقتصادی یا بروز حوادث و رویدادهای غیر‌مترقبه باشد.
بازار صعودی (Bull Market):
بازار صعودی یا بازار گاوی (Bull Market) بازاری است که قیمت همه‌ی ارزها در حال افزایش باشند. این روند صعودی می‌تواند ناشی از اخبار خوش‌بینانه در مورد اقتصاد جهانی باشد.
قراردادهای CFD:
قراردادهای CFD یا مابه‌التفاوت در واقع ابزار مشتقه‌ای هستند که معامله‌گران را قادر می‌سازند تا بدون خرید واقعی یک ارز، از نوسان‌های آن سود ببرند. CFDها مفهوم پیچیده‌ای بوده و مزایای و معایب خاصی را هم به همراه دارند. نحوه کارکرد آن‌ها به این شکل است که زمانی که فکر می‌کنید قیمت یک جفت ارز افزایش پیدا می‌کند، CFDهای مربوط به آن را می‌خرید و زمانی که فکر می‌کنید قیمت جفت ارز کاهش پیدا می‌کند، قرارداد مابه‌التفاوت آن را می‌فروشید.
اهرم معاملاتی (Leverage):
استفاده از اهرم (Leverage) به معنی قرض کردن سرمایه به‌منظور چند برابر کردن بازدهی است. استفاده از اهرم‌های قیمتی بالا یکی از اصلی‌ترین مشخصه‌های بازار فارکس است و معامله‌گران این بازار همیشه از این اهرم‌ها استفاده می‌کنند. با این حال، اهرم‌ها هم سودها و هم ضررهای احتمالی شما را چند برابر می‌کنند.
اندازه لات:
ارزها در بازار فارکس در اندازه‌های استانداردی به نام «لات» معامله می‌شوند. ۴ اندازه رایج برای لات‌ها وجود دارد: استاندارد (Standard)، مینی (Mini)، میکرو (Micro) و نانو (Nano). اندازه لات استاندارد برابر با ۱۰۰هزار واحد است. لات مینی برابر با ۱۰ هزار واحد، لات میکرو شامل ۱۰۰۰ واحد و لات نانو هم برابر با ۱۰۰ واحد جفت ارز می‌شود. با این تفاسیر، هرچه اندازه لات بزرگ‌تر باشد، سود و ضرر شما هم بزرگ‌تر می‌شود.
مارجین (Margin):
منظور از مارجین (Margin) پولی است که در یک حساب کنار گذاشته می‌شود. پول مارجین (حاشیه‌ای) در مورد توان مالی معامله‌گر برای انجام تعهدات مالی خود به کارگزار اطمینان خاطر می‌دهد. یکی از کاربردهای مارجین، امکان استفاده از معاملات اهرمی است. مقدار مارجین نشان می‌دهد که معاملات اهرمی شما تا چه اندازه می‌توانند ریسک و یا ضرر کنند.
پیپ (Pip):
اصطلاح پیپ (Pip) مخفف Point in Percentage یا Price Interest Point به معنی کوچکترین واحد ارزش نرخ ارز است. میزان پیپ برابر با ۴ رقم اعشار در تغییر قیمت ارز مورد نظر است. بنابراین، یک پیپ برابر با ۰.۰۰۰۱ دلار است. صد پیپ برابر با ۱ سنت و ۱۰هزار پیپ برابر با ۱ دلار است. مقدار پیپ بسته به اندازه لات شما می‌تواند متغیر باشد. به عنوان مثال، در لات استاندارد ۱۰۰ هزار دلاری، یک پیپ به ارزش ۱۰ دلار خواهد بود. از آنجایی که در بازار فارکس از اهرم استفاده می‌شود، حرکات کوچک قیمتی یا حتی همان ۱ پیپ می‌تواند بازدهی‌های چشمگیری را به همراه داشته باشد.
اسپرد (Spread):
منظور از اسپرد (Spread)، تفاوت بین قیمت پیشنهادی (فروش) و قیمت درخواستی (خرید) در یک جفت ارز است. معامله‌گران فارکس کمیسیون پرداخت نمی‌کنند، چراکه درآمد کارگزاران از طریق دریافت اسپرد معاملات است. مقدار اسپرد می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد.
سوآپ (Swap):
سوآپ (Swap) نوعی قرارداد تهاتر یا معاوضه است که بر‌اساس آن، یک طرف قرارداد نسبت به معاوضه درآمدهای ناشی از ابزار مالی خود با درآمدهای ناشی از ابزار مالی طرف مقابل اقدام می‌کند. از این اصطلاح معمولا برای حساب‌های اسلامی در فارکس استفاده می‌شود.
اسکالپ (Scalping):
اسکالپ (Scalping) نوعی استراتژی معاملاتی در بازار فارکس است. هدف اصلی این روش، دریافت سودهای کوچک در بازه‌های زمانی کوتاه است. بنابراین، این معامله‌گران هیچ جفت‌ارزی را خیلی طولانی نگهداری نمی‌کنند. سریعاً وارد یک معامله شده و سریعاً هم شناسایی سود کرده و از آن خارج می‌شوند. معامله‌گران اسکالپ عموماً تعداد معاملات خیلی زیادی دارند و هرکدام آن‌ها شامل تغییرات قیمتی کوچک می‌شود. این معاملات ممکن است چند ثانیه یا چند دقیقه طول بکشند و تقریباً تمامی آن‌ها کمتر از یک روز باز هستند. سود مورد نظر معامله‌گران اسکالپ عموماً چیزی در حدود ۵ الی ۲۰ پیپ در هر معامله است.
اکسچنج ریت (Exchange Rage) یا نرخ تبدیل:
اکسچنج ریت (Exchange Rage) یا نرخ تبدیل، به شما می‌گوید که ارزش ارز شما نسبت به ارز کشوری دیگر چقدر است. به عبارت دیگر، پولی است که بابت خرید ارز کشوری دیگر باید بپردازید. برای مثال، در زمان نگارش این مقاله، نرخ تبدیل ریال به دلار برابر با ۴۲۰.۰۰۰ است. یعنی هر دلار برابر با ۴۲۰/۰۰۰ ریال است. نرخ تبدیل یا نرخ ارز به طور غیرمستقیم بر بسیاری از جنبه های زندگی شما تاثیر می گذارد؛ از هزینه‌های مواد غذایی گرفته تا نرخ بهره و فرصت‌های شغلی.
تریلینگ استاپ (Trailing Stop):
تریلینگ استاپ (Trailing Stop) نوعی حد ضرر متحرک است. در این روش، به جای تعیین قیمتی مشخص به عنوان حد ضرر، مبلغ یا درصدی را مشخص می‌کنید و در صورت حرکت قیمت، حدضرر هم خودکار حرکت می‌کند. به‌عنوان مثال، جفت ارز خودتان را روی ۱ دلار خریداری کرده و مشخص می‌کنید که تریلینگ استاپ ۱۰ سنت باشد. یعنی اگر قیمت به ۰/۹۰ دلار برسد، حدضرر فعال می‌شود. ولی اگر قیمت بالاتر رود و به ۱/۳ دلار برسد حدضرر شما هم بالاتر آمده و با همان ۱۰ سنت اختلاف، روی ۱/۲ دلار تنظیم می‌شود. اگر قیمت به ۲ دلار برسد، حدضرر شما به ۱/۹ تغییر پیدا می‌کند. ولی اگر از ۲ دلار به ۱/۹۵ بازگردد، تریلینگ استاپ کاهش پیدا نمی‌کند و روی همان ۱/۹۰ باقی می‌ماند. به عبارت دیگر، حرکت تریلینگ استاپ فقط در یک جهت است.
دیدگاهتان را بنویسید